Mã nguồn mở có vai trò đặc biệt quan trọng trong công cuộc cải tiến và cách mạng hóa công nghệ, góp phần không nhỏ cho sự phát triển công nghệ mạnh mẽ như hiện nay. Là một trong những đơn vị đào tạo tiên phong chọn ngoại ngữ và tin học làm công cụ chiến lược, Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TP. Hồ Chí Minh (HUFLIT) luôn đặc biệt chú trọng đến việc cập nhật, đổi mới phát triển các nền tảng công nghệ, và phần mềm tự do nguồn mở là một trong số đó.

Hiểu được vai trò, tầm quan trọng và ý nghĩa của phần mềm tự do nguồn mở, HUFLIT đăng cai SFD 2023 - Ngày hội Phần mềm Tự do Nguồn mở 2023, qua đó góp phần cho sự phát triển của cộng đồng Nguồn mở Việt Nam.

Năm nay, ngoài HUFLIT, SFD còn có sự tham dự của Trường Đại học Duy Tân (Đà Nẵng) và Trường Đại học Phenikaa (Hà Nội). Chương trình SFD 2023 được livestream trực tiếp kết hợp hoạt động offline (trực tiếp) tại 3 điểm cầu này với các chủ đề liên quan đến việc ứng dụng AI trong giáo dục như: Khai thác Tài nguyên Giáo dục Mở, Sử dụng Thư viện Matplotlib trong học tập, nghiên cứu và giảng dạy, Đổi mới và Nguồn mở - Làm thế nào để Công nghệ giúp xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn, và ứng dụng AI tạo tài nguyên học tập cho MOODLE tại Trường Đại học HUFLIT,... Những chủ đề này đã mở ra cơ hội cho người tham gia cùng học hỏi và thảo luận sâu rộng về công nghệ và mã nguồn mở.

Kể từ khi được thành lập vào năm 2004 đến nay, cộng đồng phần mềm tự do nguồn mở thế giới đã đóng góp quan trọng vào việc tạo ra một môi trường thúc đẩy sự phát triển của phần mềm nguồn mở. Nhờ vào sự đóng góp của hàng triệu tình nguyện viên trên khắp thế giới, các dự án phần mềm tự do nguồn mở đã trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Từ Linux, Apache, Mozilla Firefox, cho đến LibreOffice và WordPress, nhiều ứng dụng quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta đều xuất phát từ sự hỗ trợ và đóng góp của cộng đồng nguồn mở.

Phát biểu tại ngày hội, TS. Nguyễn Anh Tuấn - Hiệu trưởng HUFLIT - chia sẻ: “Phần mềm tự do nguồn mở không phải là một hành trình đơn độc, đó là một nỗ lực chung, một phong trào toàn cầu và là minh chứng cho tiềm năng vô biên của sự hợp tác giữa con người. Phần mềm tự do nguồn mở trang bị cho các cá nhân những công cụ để khai thác tối đa những tiềm năng của họ, đặc biệt là sinh viên - những người dẫn đầu sự đổi mới trong tương lai sẽ được hưởng lợi rất nhiều.

Do đó, mỗi chúng ta hãy tiếp tục nuôi dưỡng tinh thần phần mềm tự do nguồn mở, để nó trở thành một ánh sáng dẫn đường khi chúng ta trao quyền cho sinh viên của mình, thúc đẩy khả năng sáng tạo để hướng tới tương lai kỹ thuật số tươi sáng hơn”.

Với thế mạnh sẵn có về công nghệ thông tin, HUFLIT đã sớm áp dụng các giải pháp công nghệ nhằm nâng cao trải nghiệm học tập và giảng dạy cho cả sinh viên, giảng viên. Đây cũng chính là chủ đề được PGS. TS. Nguyễn Ngọc Vũ - Phó hiệu trưởng HUFLIT - chia sẻ tại ngày hội.
Theo PGS. TS. Nguyễn Ngọc Vũ, công nghệ nói chung và phần mềm tự do nguồn mở nói riêng là công cụ đắc lực giúp con người hoàn thành tốt hơn, nâng cao năng suất lao động, đặc biệt trong bối cảnh công nghệ phát triển với tốc độ phi mã như hiện nay. Tại HUFLIT, nhà trường đã áp dụng rất nhiều giải pháp công nghệ, đặc biệt là AI vào quản trị và cả giảng dạy.

Bên cạnh việc ứng dụng AI để xây dựng kho học liệu chất lượng cao, như thiết kế các bài giảng, video dạy học bằng ngoại ngữ hay xây dựng các bài kiểm tra ngắn giúp đa dạng hóa hình thức học tập,... HUFLIT cũng đã phát triển thành công phần mềm chatbox bằng cách sử dụng API của Open AI (ChatGPT), qua đó hỗ trợ sinh viên trong việc học tập và nghiên cứu.

Tuy nhiên, PGS. TS. Nguyễn Ngọc Vũ cũng khẳng định, dù công nghệ phát triển ra sao thì con người vẫn đóng vai trò trọng tâm, quyết định đến chất lượng công việc. Do đó, việc áp dụng công nghệ đúng, đủ và phù hợp là điều kiện then chốt để mang lại hiệu quả tích cực.

SFD 2023 được tổ chức trong khoảng thời gian Hà Nội có lệnh tạm dừng các hoạt động vui chơi, giải trí đến hết ngày 17/9. Vì vậy, BTC chương trình đã quyết định loại bỏ các hoạt động văn nghệ chào mừng để cùng hướng tấm lòng về các nạn nhân trong vụ hỏa hoạn tại chung cư mini ở Hà Nội vào ngày 12/9 vừa qua.

SFD là dịp để cộng đồng tôn vinh một khái niệm sâu sắc đã định hình trong bối cảnh kỹ thuật số và trao quyền cho các cá nhân trên toàn thế giới - phần mềm tự do nguồn mở. Đây cũng là dịp để suy ngẫm về vai trò then chốt của nguồn mở trong việc nâng cao khả năng số của công dân toàn cầu, đặc biệt chú trọng đến sinh viên, các nhà giáo dục và toàn bộ cộng đồng học thuật.

Ngày Phần mềm Tự do Nguồn mở (SFD 2023) không chỉ là một sự kiện kỷ niệm mà còn là hành trình hướng tới tương lai, nơi tinh thần tự do và sáng tạo sẽ tiếp tục là động lực cho sự phát triển không ngừng của phần mềm nguồn mở nói riêng và lĩnh vực công nghệ thông tin nói chung tại Việt Nam. Có thể nói, bức tranh sáng sủa và đầy tiềm năng của phần mềm tự do nguồn mở sẽ là cơ hội lớn dành cho thế hệ trẻ Việt Nam, là đòn bẩy thúc đẩy sự phát triển và cống hiến cho xã hội trong tương lai.